Thái Bình mại ca giả

0 đánh giá - 5.0/5 điểm


Tác giả : Nguyễn Du

太平賣歌者

太平瞽師粗布衣,

小兒牽挽行江湄。

云是城外老乞子,

賣歌乞錢供晨炊。

鄰舟時有好音者,

牽手引上船窗下。

此時船中暗無燈,

棄飯潑水殊狼藉。

摸索引身向坐隅,

再三舉手稱多謝。

手挽弦索口作聲,

且彈且歌無暫停。

可音殊異不得辨,

但覺嘹喨殊可聽。

舟子寫字為余道,

此曲世民與建成。

觀者十數並無語,

但見江風蕭蕭江月明。

口噴白沫手酸縮,

卻坐斂弦告終曲。

殫盡心力幾一更,

所得銅錢僅五六。

小兒引待下船來,

猶且回顧禱多福。

我乍見之悲且辛,

凡人愿死不愿貧。

只道中華盡溫飽,

中華亦有如此人。

君不見使船朝來供頓例,

一船一船盈肉米。

行人飽食便棄餘,

殘肴泠飯沉江底。

Thái Bình mại ca giả

Thái Bình cổ sư thô bố y

Tiểu nhi khiên vãn hành giang mi

Vân thị thành ngoại lão khất tử

Mại ca khất tiền cung thần xuy

Lân chu thời hữu hiếu âm giả

Khiên thủ dẫn thướng thuyền song hạ

Thử thời thuyền trung ám vô đăng

Khí phạn bát thuỷ thù lang tạ

Mô sách dẫn thân hướng toạ ngung

Tái tam cử thủ xưng đa tạ

Thủ vãn huyền sách khẩu tác thanh

Thả đàn thả ca vô tạm đình

Thanh âm thù dị bất đắc biện

Ðãn giác liêu lượng thù khả thinh

Chu tử tả tự vị dư đạo

Thử khúc Thế Dân dữ Kiến Thành

Quan giả thập số tịnh vô ngữ

Ðãn kiến giang phong tiêu tiêu giang nguyệt minh

Khẩu phún bạch mạt, thủ toan súc

Khước toạ, liễm huyền, cáo chung khúc

Ðàn tận tâm lực cơ nhất canh

Sở đắc đồng tiền cận ngũ lục

Tiểu nhi dẫn đắc há thuyền lai

Do thả hồi cố đảo đa phúc

Ngã sạ kiến chi, bi thả tân

Phàm nhân nguyện tử bất nguyện bần

Chỉ đạo Trung Hoa tẫn ôn bão

Trung Hoa diệc hữu như thử nhân

Quân bất kiến sứ thuyền triêu lai cung đốn lệ

Nhất thuyền, nhất thuyền doanh nhục mễ

Hành nhân bão thực tiện khí dư

Tàn hào lãnh phạn trầm giang để.

Dịch nghĩa

Ở phủ Thái Bình có người mù mặc áo vải thô

Có đứa trẻ dẫn đi bờ sông

Nói rằng ông già ăn xin ở ngoài thành

Hát mướn xin tiền nấu ăn

Thuyền bên có người ưa nghe hát

Cầm tay dẫn xuống thuyền dưới cửa sổ

Lúc này trong thuyền tối không đèn

Cơm thừa canh cặn đổ bừa bãi

Ông già lần mò ngồi vào một góc

Hai ba lần giơ tay xin cám ơn

Tay nắn dây đàn, miệng cất tiếng hát

Vừa đàn vừa ca không nghỉ

Tiếng nghe lạ hoắc không hiểu được

Chỉ thấy như chim hót trong trẻo tai dễ nghe

Nhà thuyền viết chữ bảo ta rằng:

Khúc hát này nói về Thế Dân và Kiến Thành

Người nghe khoảng chục người đều im lặng

Chỉ thấy gió sông vi vu dưới trăng sáng

Miệng sùi nước bọt, tay mỏi rã rời

Ngồi xuống, xếp đàn, nói rằng hát đã xong

Hết lòng hết sức đàn gần một trống canh

Văy mà chỉ đuợc năm sáu đòng

Ðứa em dẫn ra khỏi thuyền

Còn quay đầu lại chúc lành

Chợt thấy ta bồi hồi thương xót

Phàm nguuời ta thà chết hơn sống nghèo

Nghe nói ở Trung Hoa mọi người đều được ấm no

Ở Trung Hoa cũng có người nghèo như thế sao

Anh không thấy lệ cung phụng thuyền đi sứ mỗi ngày

Từng thuyền từng thuyền thịt gạo đày

Người đi thuyền ăn no, thừa vứt bỏ

Cơm nguội, thức ăn đổ chìm xuống đáy sông

(*) Bài thơ Thái Bình mại ca giả của nhà thơ Nguyễn Du , được trích dẫn nguyên văn từ các nguồn chính thống và đã kiểm chứng.