Liên - Đêm - Mặt trời tìm thấy (1964)

Vài nét về tập thơ Liên - Đêm - Mặt trời tìm thấy của tác giả Thanh Tâm Tuyền

Với “Liên - Đêm - Mặt Trời tìm thấy”, thì thi ca của Thanh Thanh Tuyền đã khác với Thơ Mới ngày xưa của Huy Cận, Xuân Diệu, Vũ Hoàng Chương, Đinh Hùng,… Thơ đã mở toang các cánh cửa còn đóng kín.

Thơ là những xúc cảm còn hôi hổi, rạt rào. Trong chữ nghĩa có nhiệt tâm của tuổi trẻ của hăm hở kiếm tìm từ những chân trời xa. Và, là nối tiếp của những bàn tay, kéo lôi băng băng theo dòng đời rẽ theo những ngõ ngách lịch sử nhiều bất ngờ biến dịch.

Thơ cho một biến cố chính trị có lẽ ít sống lâu trong tâm trí độc giả yêu thơ. Thế mà, bài thơ về một thời sự như thế của Thanh Tâm Tuyền lại vẫn được nhắc đến như một mốc dấu của một thời thi ca:

“Hãy cho anh khóc bằng mắt em.

Những cuộc tình duyên Budapest.

Anh một trái tim em một trái tim

Chúng kéo đầy đường chiến xa đại bác

Hãy cho anh giận bằng ngực em

Như chúng bắn lửa thép vào

Môi son họng súng

Mỗi ngã tư mặt anh là hàng rào 

..."

Cũng là những điệp khúc, cũng là những liên tưởng, dù viết như một hành động biểu dương chính nghĩa nhưng vẫn có âm hưởng của một bản tình ca. Ngôn ngữ bình dị, nhưng trong phong cách có một nỗ lực làm cho khác đi những bến sông xưa nếu không nói là làm mới những xúc cảm cũ.

“Liên - Đêm - Mặt Trời tìm thấy” là tập thơ có khá nhiều ảnh hưởng với người đọc và người viết cũng như hiện tượng “Ý Thức Mới Trong Văn Nghệ và Triết Học” do Phạm Công Thiện thập niên sau sáng tác. Thơ tự do đã thành một thể loại quen thuộc trong văn học Việt Nam và vần điệu thơ trong sự khơi mở nhiều phá cách đã làm thơ có nét lôi cuốn riêng của một thời kỳ văn chương đòi hỏi và kêu gọi sự sáng tạo.

Thơ mới với bảy chữ, tám chữ, lục bát của những năm trước 1945 quá quen thuộc dễ thành nhàm chán cũng phải bị biến dạng. Thơ lục bát xuống dòng theo từng điệu nhấn theo từng cách đọc, hoặc, thơ bảy chữ, tám chữ biến ra những khuôn khổ vần điệu khác phóng túng hơn.

Một số bài thơ tiêu biểu trong tập thơ "Liên - Đêm - Mặt trời tìm thấy" của Thanh Tâm Tuyền

  • Mai
  • Hơi thở
  • Đêm
  • Cỏ
  • Sầu khúc
  • Đừng bắt tôi từ biệt

(*) Tập thơ Liên - Đêm - Mặt trời tìm thấy (1964) của nhà thơ Thanh Tâm Tuyền , được trích dẫn nguyên văn từ các nguồn chính thống và đã kiểm chứng.