Chuyện em...

Em tên là Nguyễn Văn Hoà

Mẹ em thì gọi em là cu Theo

Cha đi tập kết. Nhà nghèo

Sớm khuya tay mẹ chống chèo nuôi con

Chị thì hái củ trên non

Em thì mưa nắng bãi cồn chăn trâu

Đêm nằm hỏi mẹ: Cha đâu?

Mẹ rằng: Mau lớn, năm sau cha về…

Đợi hoài đợi mãi, lâu ghê!

Làng trên xóm dưới, bốn bề ác ôn

Mỹ xây luỹ, nguỵ đóng đồn

Sáng vây xét hỏi, tối dồn khảo tra.

Mười năm biền biệt tin cha

Một đêm các chú đâu mà thiệt đông

Về làng, súng đạn đầy hông

Chú mô chú nấy mặt trông rất hiền.

Kể từ hôm đó, làng Yên

Bỗng vui như có ông tiên đến nhà.

Ruộng vườn chia lại trái hoa

Xóm thôn lập hội, trẻ già vần công

Mùa chiêm lúa chín vàng đồng

Bát cơm “giải phóng” no lòng từ nay

Mẹ em rạng mặt tươi mày

Em như mọc cánh chim bay tung trời…

         *

Nằn nì xin mẹ: Mẹ ơi

Lên xanh chị đã đi rồi, còn con?

Mẹ ôm em, mẹ cười giòn:

Mi đồ con nít, trứng khôn hơn vịt à?

Đi mô cho ngái cho xa

Ở nhà với mẹ đặng mà nuôi quân!

Mình nghèo, không tạ thì cân

Mít thơm bán chợ, góp phần mua lương.

Mẹ con, một bữa, về đường

Gạo ngon một gánh em sương nặng đầy

Nguỵ đâu xông lại cả bầy

Bắt em, nó hỏi: Gạo nầy cho ai?

Nó đá đít, nó bạt tai

Đau em, em chịu, chẳng khai một lời.

Thương anh, anh Giải phóng ơi!

Càng thương gạo đổ gạo rơi xuống bùn…

         *

Chạy về một mạch đầu thôn

Thưa anh xã đội: Cho em luôn theo cùng…

Anh rằng: Cứu nước, việc chung

Tuổi thơ cũng phải anh hùng, nghe em!

Việc quân chạy suốt ngày đêm

Chỉ mê đánh Mỹ, chẳng thèm chút chi.

Chúng em một đội thiếu nhi

Đứa thì canh gác, đứa thì giao liên

Gió mưa chân lội khắp miền

Khi về Tiên Nộn, khi lên Nguyệt Biều

Giặc kia bom đạn bao nhiêu

Chúng tao gan dạ lại nhiều hơn bay!

Chiều chiều trông ngọn Tam Thai

Thấy quân Mỹ đóng như gai đâm lòng

Phải chi ra trận xung phong

Măng non em cũng sắt đồng chứ sao?

         *

Tuổi mười bốn những ước ao

Buổi đầu cầm súng biết bao là mừng…

Mẹ ơi, súng đẹp quá chừng!

Con đi đánh giặc, mẹ đừng lo chi

Mẹ cười: Thiệt giống cha mi

Chẳng ăn chi cả, cứ đi đánh hoài!

Sớm hôm, củ sắn củ khoai

Khi đi trinh sát, khi gài mìn chông

Khi ra xung trận giữa đồng

Khi lăn dưới lửa, thoát vòng giặc vây

Súng này càng bắn càng hay

Một tay em chấp mười tay quân thù

Thằng Mỹ vừa ác vừa ngu

Nó như con cọp mắt mù đó thôi

Thằng nguỵ vừa dại vừa tồi

Nó như con rắn theo đuôi ăn tàn.

         *

Một hôm sương sớm chưa tan

Em đi phục kích, đón đoàn chiến xa

Xe đầu, lính nhép, cho qua

Xe sau, quan tướng ngồi ba bốn thằng.

Tức thì, mìn điện giật phăng

Tướng quan lăn chết nhăn răng một hàng

Xe kia quạy lại bàng hoàng

Chết thêm hai đứa, vội vàng tháo im.

Đánh rồi, lên ngọn đồi sim

Trông mây bay múa, xem chim hót mừng…

Bỗng đâu từ dưới chân rừng

Mười xe Mỹ đến, đùng đùng giương oai

Nào xem, ai thắng được ai?

Mỹ mười xe thép, em hai chân đồng.

Năm giờ vây đuổi uổng công

Băng đồi vượt dốc, ra sông em ngồi

Đợi thằng giặc Mỹ đến nơi

Bắn ngay một phát đi đời, sướng ghê!

Kinh hồn, rút cả mười xe

Hai chân em lại đi về tung tăng.

         *

Súng em càng đánh càng hăng

Chỉ mong mau giỏi, mau bằng các anh.

Xa rồi, lại nhớ trên xanh

Măng tre, môn vót lều tranh mái kè

Tháng ngày ngọn suối bờ khe

Mà vui như hội, bốn bề yêu thương

Tay em một khẩu súng trường

Mà như có cả quê hương đánh cùng.

Ôi quê ta rất anh hùng!

Nước non đâu cũng trùng trùng tiến quân

Ầm ầm biển lửa nhân dân

Đẹp như Huế dậy đầu xuân đỏ cờ!

         *

Chuyện em rứa đó, anh nờ

Bấy lâu trong ấy, bây giờ ra đây

Nhớ cha, chưa biết mặt mày

Bác Hồ thương cháu, gọi ngay đến Người.

Bác nghe cháu kể, Bác cười

Bác khen, cháu nhớ từng lời Bác khuyên.

Vui chăng, hỡi mẹ làng Yên!

Thằng cu Theo được về bên Bác Hồ…

(*) Bài thơ Chuyện em... của nhà thơ Tố Hữu , được trích dẫn nguyên văn từ các nguồn chính thống và đã kiểm chứng.